ਪੰਜਾਬ ਜੈਨਕੋ ਲਿਮਿਟਿਡ

ਪੰਜਾਬ ਜੈਨਕੋ ਲਿਮਿਟਿਡ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ (ਪੇਡਾ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮਲਕਿਅਤ ਹੇਠ ਕੰਪਨੀ)

ਪੰਜਾਬ ਜੈਨਕੇ ਸੀਮਿਤ, ਇਕ ਉਤਪਾਦਨ ਕੰਪਨੀ (ਪਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬ ਨਵੀਨੀਕਰਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਜੈਨਕੋ ਲਿਮਿਟਿਡ ਸੀਮਿਤ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਦੀ ਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਊਰਜਾ ਵਿਕਾਸ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਪੂਰੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੇਠ ਕੰਪਨੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਬਿਜਲੀ ਪੂਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ੧੯੪੮ ਦੀਆ ਜਰੂਰਤਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ:-

- ਨਵੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨੀਕਰਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਇੰਧਨ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾ ਨੂੰ ਚੁੰਨਣਾ, ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੋਰ ਤੇ ਉਪਯੋਗੀ ਰਿਪੋਰਟ ਬਨਾਉਣਾ, ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਖੇਤਰ ਜਾਂ ਬਿਲਡ-ਓਪਰੇਟ-ਓਨ (ਬੀ.ਓ.ਓ) ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਜਿਹੀਆ ਸਕੀਮਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਚਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਚੁੰਨਣਾ।

- ਹਾਈਡਰੋ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ, ਸੋਲਰ, ਪਵਨ, ਬਾਇਓਮਾਸ, ਬਾਇਓਗੈਸ ਅਤੇ ਐਨ.ਆਰ.ਐਸ.ਈ ਇੰਧਨਾ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਹਿ-ਉਤਪਾਦਨ ਬਿਜਲੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਲਾਗੂਕਰਣ ਲਈ ਏਜੰਟ ਜਾਂ ਸਹਾਇਕ ਦੇ ਤੋਰ ਤੇ ਆਪਣੀਆ ਸੇਵਾਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨਕਰਨਾ।

- ਹਾਈਡਰੋ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ, ਸੋਲਰ, ਪਵਨ, ਬਾਇਓਮਾਸ, ਬਾਇਓਗੈਸ ਅਤੇ ਐਨ.ਆਰ.ਐਸ.ਈ ਇੰਧਨਾ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਹਿ-ਉਤਪਾਦਨ ਬਿਜਲੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਪ੍ਰਚਾਰ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਤੇ ਉਚਿਤ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਯੋਜਨਾ ਬਨਾਉਣਾ, ਜਾਂਚ-ਪਡ਼ਤਾਲ , ਸ਼ੋਧ, ਡਿਜਾਈਨ, ਇੰਜਨਿਰਿੰਗ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਪੋਜੈਕਟ ਰਿਪੋਰਟਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਉਸਾਰੀ, ਉਤਪਾਦਨ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨਾ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸਮੇਤ ਰਖ-ਰਖਾਵ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।

- ਬਿਜਲੀ ਸੰਚਾਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਤੇ ਉਚਿਤ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਯੋਜਨਾ ਬਨਾਉਣਾ, ਜਾਂਚ-ਪਡ਼ਤਾਲ , ਸ਼ੋਧ, ਡਿਜਾਈਨ, ਇੰਜਨਿਰਿੰਗ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਪੋਜੈਕਟ ਰਿਪੋਰਟਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਉਸਾਰੀ, ਉਤਪਾਦਨ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨਾ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸਮੇਤ ਰਖ-ਰਖਾਵਸ਼ਾਮਿਲਹਨ।

- ਵਿਤਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਤੇ ਉਚਿਤ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਯੋਜਨਾ ਬਨਾਉਣਾ, ਜਾਂਚ-ਪਡ਼ਤਾਲ , ਸ਼ੋਧ, ਡਿਜਾਈਨ, ਇੰਜਨਿਰਿੰਗ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰਿਪੋਰਟਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਉਸਾਰੀ, ਉਤਪਾਦਨ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨਾ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸਮੇਤ ਰਖ-ਰਖਾਵਸ਼ਾਮਿਲਹਨ।

- ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆ ਵਿਚ ਸਲਾਹਕ ਸੁਵਿਧਾਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ, ਹੋਰ ਉਪਯੋਗਿਤਾਵਾ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਜਾ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕਰਨਾ, ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਹੀਲਿੰਗ ਅਤੇ ਬੈਕਿੰਗ ਕਰਨਾ,ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਉਪਰੋਕਤ ਉਦੇਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ੫.੩.੧੯੯੮ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਕਾਨੂੰਨ ੧੯੫੬ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਕ ਕਾਰਜ ੭.੬.੧੯੯੯

ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਸਮੇ ਤੋ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਸਦੀ ਮੂਲ ਸੰਸਥਾ ਪੰਜਾਬ ਊਰਜਾ ਵਿਕਾਸ ਏਜੰਸੀ (ਪੇਡਾ) ਕੋਲੋ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਤਾ ਉੱਤੇ ਅੱਠ ਨਹਿਰ ਆਧਾਰਿਤ ਛੋਟੇ ਪਣ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟ (ਐਮ.ਐਚ.ਪੀ), ਤਿੰਨ ਸੋਲਰ ਫੋਟੋਵੋਲਟੇਇਕ ਪਲਾਟਾਂ (ਐਸ.ਪੀ.ਵੀ) ਅਤੇ ਇਕ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਬਾਇਓਮਿਥੇਨੇਸ਼ਨ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਲੈ ਲਏ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇ ਵਿਚ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਨਿਯਤ ਸਮਰੱਥਾ ੧੧.੧ ਮੇਗਾ ਵਾਟ ਹੈ।

ਇਹਨਾ ਛੋਟੇ ਪਣ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟਾ ਵਿਖੇ ੧.੭੫ ਮੀਟਰ ਤੋ ੨.੫ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨੀਵੇ ਹੈੱਡ ਲਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਵਧੇਰੇ ਨੀਵੇ ਹੈੱਡ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ-ਵਪਾਰਕ ਜੀਵਨਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਧੇਰੇ ਨੀਵੇ ਹੈੱਡ ਦਾ,  ਦੂਨੀਆ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਨਵੇ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਲਪਾ ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਵਿਖੇ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ, ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਰਖ-ਰਖਾਵ ਦੇ ਖਰਚੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਗੈਰ-ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸ੍ਰੋਤ : www.peda.gov.in/