ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ

ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਕੀ ਹੈ ?

ਸਿਹਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਿਊ.ਐੱਚ.ਓ./WHO) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ "ਰੋਗ ਜਾਂ ਦੁਰਬਲਤਾ ਦਾ ਇਲਾਜ, ਸਰੀਰਕ, ਮਾਨਸਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਉਹ ਜੀਵਨ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਕੰਮ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਸਮੁਦਾਇ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਯੋਗਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਅਰਥ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ, ਇਸ ਉਲਝਣ ਨੂੰ ਲੜ ਕੇ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਸਮੁਦਾਇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੰਚਾਲਨ ਦੇ ਲਈ ਨੀਂਹ ਹੈ।

ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ ?

45 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹਨ। WHO ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2020 ਤਕ ਅਵਸਾਦ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਰੋਗਭਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋਵੇਗਾ (ਮਰੇ ਅਤੇ ਲੋਪੇਜ਼,1996)। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵੀ ਭਾਰ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਇਲਾਜ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਪਰ੍ਹੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬੀ ਦੇ ਵਧਦੇ ਭਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਲਾਗਤ ਨੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਰਣ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਵਿਹਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਮੂਲ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

• ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਨਿਕਟ ਸੰਬੰਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿੱਧ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਵਸਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਅਤੇ ਲਹੂ ਪ੍ਰਵਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਰੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
• ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਵਿਹਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ, ਸਿਆਣਪ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਕਰਨ, ਨਿਯਮਿਤ ਕਸਰਤ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਨੀਂਦ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਯੌਨ ਵਿਹਾਰ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਆਦਿ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰੀਰਕ ਰੋਗ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ, ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ, ਗਰੀਬੀ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਬੁਰੀ ਆਦਤ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਤ ਅਪਰਾਧ।
• ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬੀ ਰੋਗਨਿਰੋਧਕ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਨਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
• ਅਵਸਾਦ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਮੈਡੀਕਲ ਰੋਗੀਆਂ ਦਾ ਹਸ਼ਰ ਬਿਨਾਂ ਅਵਸਾਦ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਰੋਗੀਆਂ ਨਾਲ ਵੱਧ ਬੁਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਲੰਮੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗ ਜਿਵੇਂ, ਸ਼ੂਗਰ, ਕੈਂਸਰ, ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਅਵਸਾਦ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਕੀ ਹਨ ?

ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕਲੰਕ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ, ਜਿਵੇਂ, ਸਿੱਖਿਆ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ, ਵਿਆਹ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਭੇਦਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਕਰਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਰੋਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਉਲਝਣ।

ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਭਟਕਦੀਆਂ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

• ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਅਟੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਸੰਬੰਧੀ ਨਾਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
• ਕਈ ਲੋਕ ਇਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਿਵਾਰਣ ਦੇ ਉਪਾਅ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ।
• ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਕਈ ਕੁਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਤ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਊਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
• WHO ਰਾਹੀਂ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਉਤਪੰਨ ਭਾਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖੱਡ ਹੈ।
• ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਹੁਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
• ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਬਾਅ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਹਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ​ ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਸਮਾਜਿਕ ਕਲੰਕ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਿਲ ਕੇ ਜਤਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।
• ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਔਖਾ ਖੇਤਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ​ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਲੰਮੇ ਅਰਸੇ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀਆਂ ਨਾਲ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ।

ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ ?

ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਕ

1. ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰਸ: ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰਸ ਨਾਮਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਅਸਧਾਰਨ ਸੰਤੁਲਨ ਨਾਲ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰਸ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਨਾੜੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਹੋ ਜਾਣ ਜਾਂ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ, ਤਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚੋਂ ਸਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲੰਘਦੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਦੇ ਲੱਛਣ ਉਤਪੰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

2. ਜੀਨਵਿਗਿਆਨ (ਅਨੁਵੰਸ਼ਿਕਤਾ) : ਕਈ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਖਾਨਦਾਨੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਮੈਂਬਰ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰੋਗ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਨਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਸੰਚਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਇੱਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ​ ਅਨੇਕਾਂ ਜੀਨਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੋ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤਾਂ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਰੋਗ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈਂ। ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਖ਼ੁਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੀਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ - ਜਿਵੇਂ ਤਣਾਅ, ਗਲਤ ਵਿਹਾਰ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਦੁਖਦਾਈ ਘਟਨਾ - ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਅਨੁਵੰਸ਼ਿਕ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਯੁਕਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਰੋਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜਾਂ ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

3. ਸੰਕਰਮਣ: ਕੁਝ ਸੰਕਰਮਣਾਂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਸੱਟ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਵਿਗੜਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਸਟ੍ਰੇਪਟੋਕਾਕਸ ਜੀਵਾਣੂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਬਾਲਕਾਂ ਦੀ ਸਵੈ ਰੋਗ ਸਮਰੱਥ ਨਾੜੀ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਹਾਲਤ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਬਸੇਸਿਸਵ-ਕੰਪਲਸਿਵ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

4. ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਜਾਂ ਸੱਟ: ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਅਨੇਕ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਵੀ ਕੁਝ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਨਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ?

ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। WHO ਨੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਲ੍ਹੜਪੁਣੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਗਰਭਵਤੀ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ, ਸਕੂਲ-ਪੂਰਵ ਮਾਨਸਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਸਥਿਤੀ-ਗ੍ਰਸਤ ਆਬਾਦੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਾਇਤਾ)

• ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਾਇਤਾ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਹੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਸ਼ਿਸ਼ੂ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ)
• ਇਸਤਰੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਰਿਣ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ)
• ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਾਰਾ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਮਿੱਤਰਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਪਹਿਲ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਲਈ ਸਮੁਦਾਇਕ ਅਤੇ ਦਿਵਸ ਕੇਂਦਰ)
• ਕਮਜ਼ੋਰ ਤਬਕਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ, ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ, ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੰਕਟਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸੰਕਟਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮਾਨਸਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ)
• ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨਿਕ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਦੋਸਤਾਨਾ ਸਕੂਲ)
• ਕਾਰਜ-ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਤਣਾਅ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ)
• ਆਵਾਸ ਨੀਤੀ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਆਵਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ)
• ਹਿੰਸਾ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਮੁਦਾਇਕ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਪਹਿਲ); ਅਤੇ ਸਮੁਦਾਇਕ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ 'ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੁਦਾਇਆਂ') ਦੀ ਪਹਿਲ, ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ

ਸਰੋਤ - ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਪੋਰਟਲ ਵਿਸ਼ਾ ਸਮੱਗਰੀ ਟੀਮ