অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

ਲਾਗ ਨਾਲ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਦਸਤ ਸੌਖੇ ਹੀ ਫੈਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ

ਵਾਇਰਸ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲਾਗਾਂ ਨਾਲ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਦਸਤਾਂ ਦੀ ਛੂਤ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਵਾਰੀ ਗੁਸਲਖ਼ਾਨੇ ਜਾਣ ਜਾਂ ਡਾਇਪਰ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹੱਥ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ।

ਡਾਇਪਰ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਧੱਫੜਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ

ਚਮੜੀ ਦੇ ਡਾਇਪਰ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਦਸਤ ਬਹੁਤ ਜਲਣ (ਜਲੂਣ) ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡਾਇਪਰਾਂ ਕਾਰਨ ਪਏ ਧੱਫੜਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਕਰੀਮ ਜਾਂ ਮੱਲ੍ਹਮ ਲਾਉ। ਪੈਟਰੋਲਿਅਮ ਜੈਲੀ (ਵੈਸਲੀਨ) ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਕ-ਯੁਕਤ ਕਰੀਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਨਾਟੈੱਨ (Penaten) ਜਾਂ ਆਇਹਲੇ ਪੇਸਟ (Ihle’s Paste) ਵਰਤੋ। ਹਰ ਵਾਰ ਟੱਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚਮੜੀ ਤੁਰੰਤ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਫ਼ਿਰ ਬਚਾ (ਇਲਾਜ) ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਰੀਮ ਦੀ ਮੋਟੀ ਪਰਤ ਲਗਾ ਦਿਉ।

ਡਾਕਟਰ ਦੇ ਦੱਸੇ ਬਗੈਰ ਦਸਤਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਨਾ ਦਿਉ

ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਲੱਗੇ ਦਸਤਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਪਰਮਾਣਤ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਅਸਰਦਾਇਕ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ (ਐਂਟੀਬਾਇਔਟਿਕਸ) ਦਸਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਾਲ ਛੇੜ ਛਾੜ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦਸਤਾਂ ਲਈ ਡਾਕਟਰ ਵੱਲੋਂ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਓਵਰ ਦੀ ਕਾਊਂਟਰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਬਹੁਤੀ ਨੀਂਦ ਆਉਣ, ਕੜਵੱਲ ਪੈਣੇ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦਸਤਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨਾ ਦਿਉ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਦਸਤਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਇਲਾਜ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਕੇ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ (ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਤਰਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟ) ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।

ਡਾਕਟਰੀ ਮਦਦ ਕਦੋਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ

ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ:

  • ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਹਲਕੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਪ੍ਰੰਤੂ ਕੁਝ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਪੀ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ
  • 48 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਲਟੀਆਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ
  • 3 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦਾ ਹੋਵੇ
  • 3 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਹੋਵੇ
  • ਉਸ ਦੇ ਦਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੇਸਦਾਰ ਪਦਾਰਥ ਹੋਵੇ
  • ਉਸ ਨੂੰ 2 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਦਸਤ ਲੱਗੇ ਹੋਣ (ਦਿਨ ਵਿੱਚ 8 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰੀ)
  • ਉਸ ਨੂੰ 2 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹਲਕੇ ਦਸਤ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹੋਣ

ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿਖੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਉ, ਜਾਂ 911 ‘ਤੇ ਫ਼ੋਨ ਕਰੋ, ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹੇਠ ਦਰਜ ਤਕਲੀਫਾਂ ਹੋਣ:

  • ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਾ ਪੀ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ
  • ਉਲਟੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦਸਤ ਹੋਣ ਜੋ ਹਰੇ ਜਾਂ ਲਹੂ ਰੰਗੇ ਹਨ
  • ਉਸ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਵਿਗੜਦਾ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਟੱਟੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਘੱਟ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ
  • ਉਹ ਬਹੁਤ ਬਿਮਾਰ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੋਵੇ
  • ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਦਸਤ ਲੱਗੇ ਹੋਣ ਜੋ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ

ਮੁੱਖ ਨੁਕਤੇ

  • ਦਸਤਾਂ ਨਾਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਅਤੇ ਢਿੱਲ੍ਹੀ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਵਰਗੀ ਪਤਲੀ ਟੱਟੀ ਆਉਣੀ
  • ਦਸਤਾਂ ਕਾਰਨ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਜਿਹੜੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  • ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੂੰਹ ਖ਼ੁਸ਼ਕ ਹੋਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਅੰਦਰ ਨੂੰ ਧੱਸ ਜਾਣੀਆਂ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆਉਣਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਊਰਜਾ ਹੋਣੀ
  • ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦਸਤ ਲੱਗੇ ਹੋਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਧਾਰਨ ਖ਼ੁਰਾਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖੋ। ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਿਉ।
  • ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਛੋਟਾ ਬਾਲ (ਬੇਬੀ) ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਤਰਲ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ।
  • ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਓਰਲ ਰੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਸਲਿਊਸ਼ਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਉ।

ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਾ ਪੀ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਦੀ ਟੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਆਉਂਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਹੱਟਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ। ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਬਿਮਾਰ ਹੁੰਦਾ ਵਿਖਾਈ ਦੇਵੇ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ।

ਸਰੋਤ : ਏ ਬੁਕਸ ਓਂਨਲਿਨ

ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ : 2/6/2020



© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
English to Hindi Transliterate